کنتاکتور چیست و چه کاربردی دارد؟
کنتاکتور یکی از پرکاربردترین تجهیزات و قطعات الکتریکی است که به نوعی کلید الکترومغناطیسی متصل است.
همچنین این قطعه به منظور قطع و وصل کردن مدارهای الکتریکی با توان بالا از طریق یک سیم پیچ مغناطیسی مورد استفاده قرار میگیرد.
البته با استفاده از کنتاکتورها میتوان مدارهای الکتریکی را از راه دور تحت کنترل قرار داد.
تمام کنتاکتورها دارای سه بخش اصلی تیغه، بوبین و قاب عایق هستند که تیپها و انواع مختلفی از آنها در بازار موجود هستند.
آشنایی با انواع کنتاکتورها:
کنتاکتورها با تنوع و اندازههای متفاوتی وجود دارند که هر کدام ویژگیها و قابلیتهای مختص خود را دارند.
تیغه چاقویی: این نوع کنتاکتور جزو قدیمیترین انواعی است که به صورت دستی جهت خاموش و روشن کردن مورتورهای برقی مورد استفاده قرار میگیرد.
البته طول عمر این کنتاکتورهای تیغه چاقویی بسیار کم است و کمتر از آن استفاده میشود.
دستی: کنتاکتورهای دستی جهت واحدهای کوچک مورد استفاده قرار میگیرد و اپراتور باید به صورت دستی نسبت به خاموش و روشن آن اقدام کند.
مغناطیسی: در این بین کنتاکتور مغناطیسی جزو متداولترین انواع کنتاکتورهایی است که بسیار پیشرفتهتر از مدلهای دیگر عمل میکنند.
به طوریکه هنگام استفاده از آن نیازی به مداخله نیروی انسانی نیست و قابلیت کنترل از راه دور را دارد.
همچنین از مهمترین قابلیتهای کنتاکتور مغناطیسی میتوان به ایمنی و کارآمدی بیشتر اشاره کرد.
مهمترین مزایای یک کنتاکتور چیست؟
کنتاکتورها نسبت به کلیدهای دستی دارای مزیتهای بسیاری هستند که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.
- قابلیت قطع و وصل برق در دفعات بسیار را دارد
- امکان کنترل از راه دور مدار الکتریکی مصرفکننده را دارد.
- دارای قدرت تحمل بار بالا و ایمنی زیادی است.
- دارای سرعت عملکرد بالا در قطع و وصل کردن کلید با استهلاک پایین است.
- دارای عمر مکانیکی مفید و بیشتری نسبت به کلیدهای عمومی است.
- امکان اتوماتیک کردن مدار فرمان با استفاده از کنتاکتورها وجود دارد.
- کنتاکتورها قابلیت اتصال به PLC را دارند.
طرز استفاده:
عملکرد کنتاکتور به این صورت است که در کویل کنتاکتور جریان به طور دائم برقرار بوده و تیغۀ متحرک کنتاکتور را با فشار مناسب در حالت وصل با کنتاکت ثابت نگه می دارد.
در صورت کاهش ولتاژ و یا قطع جریان در سیم پیچ یا کویل، نیرو تقلیل یافته، کنتاکت متحرک به طور اتوماتیک در موقعیت قطع قرار گرفته و جریان را قطع می کند.
بدین ترتیب تیغه های نگاهدارنده کنتاکت ها که در مسیر جریان بار موتور قرار دارند قطع می شوند.
تیغه های کنتاکتور تنها تحت تأثیر نیروی مغناطیسی ثابت به یکدیگر متصل بوده و نیازمند وجود نیروی الکترومغناطیسی دائم برای جذب تیغه ها به یکدیگر هستند.
در صورت قطع جریان، تیغه ها تحت تأثیر نیروی فنر از کنتاکت های ثابت جدا شده، جریان تغذیه موتور را قطع می نمایند که به این عمل آزاد شدن کنتاکتور گویند.
ویژگیهای بهترین کنتاکتور چیست؟
ابتدا نوع مصرف خود را مشخص کنید و سپس به:
مشخصات توان
جریان
ولتاژ
و ضریب قدرت باری که قرار است کنتاکتور به آن وصل شود، را مورد توجه قرار دهید.
همچنین کنتاکتهای کنتاکتور نیز باید تحمل جریان راهاندازی، جریان دائمی و جریانهای اتصال کوتاه لحظهای را داشته باشند.